Czy kierowca może załadować/rozładować towar?

1 września, 2022 |

W naszej branży bardzo często spotykamy się z praktyką proszenia kierowcy o pomoc przy rozładunku lub o samodzielny rozładunek, bez wcześniejszego ustalenia z przewoźnikiem, że taka sytuacja będzie miała miejsce. Co jednak z odpowiedzialnością, w przypadku uszkodzenia towaru, w trakcie takiego załadunku/rozładunku?

Odpowiedzialność w transporcie krajowym w Polsce

Transporty krajowe wykonywane przez firmę transportową, w pierwszej kolejności podlegają pod przepisy szczegółowe Ustawy Prawo Przewozowe (PP).

Zgodnie z art. 43 tej Ustawy, jeżeli umowa lub przepis szczegółowy nie stanowią inaczej, „czynności ładunkowe należą odpowiednio do obowiązków nadawcy lub odbiorcy”, zatem jeśli taki kierowca wykonuje czynności załadunkowe/rozładunkowe, to działa tylko i wyłącznie prywatnie, poza zakresem swoich obowiązków zawodowych.

Wiąże się to z wyłączeniem odpowiedzialności firmy zatrudniającej takiego, a co za tym idzie, pracodawca kierowcy nie ponosi odpowiedzialności określonej w art. 120 §1 Kodeksu Pracy („W razie wyrządzenia przez pracownika przy wykonywaniu przez niego obowiązków pracowniczych szkody osobie trzeciej, zobowiązany do naprawienia szkody jest wyłącznie pracodawca.”), czy też przepisach Kodeksu Cywilnego, art. 430 („Kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności.”).

Przewoźnik natomiast oczywiście ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od jej przyjęcia, do jej wydania. ( Art.65.1 Ustawy PP), czyli w trakcie transportu. Przyjmuje się, że towar jest wydany w chwili przekazania odbiorcy dokumentów i udostepnieniu przesyłki do rozładunku.

Odpowiedzialność w transporcie międzynarodowym

Transporty międzynarodowe reguluje Konwencja o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR).

Konwencja CMR wypowiada się podobnie: „ (…) przewoźnik odpowiada, jak za swoje własne czynności i zaniedbania, za czynności i zaniedbania swoich pracowników i wszystkich innych osób, kiedy ci pracownicy lub osoby działają w wykonywaniu swych funkcji” (art.3 Konwencji). Jeżeli zatem umowa przewozu nie obejmuje załadunku/rozładunek przez kierowcę, wychodzi on poza swoje funkcje jednocześnie wyłączając odpowiedzialność przewoźnika.

Co z odpowiedzialnością przewoźnika, gdy wyraźnie zgodzi się on za załadunek/rozładunek przez kierowcę?

Wówczas ponosi on odpowiedzialność za uszkodzenie danego towaru. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że powinien on posiadać ubezpieczenie, które obejmuje załadunek/rozładunek. Większość ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej przewoźnika (OCP) takiej odpowiedzialności nie pokrywa. Zanim więc taka czynność zostanie zlecona, właściciel towaru powinien zweryfikować taką odpowiedzialność poprzez przegląd umowy OCP.