Co to jest tranzyt?

28 czerwca, 2022 |

marathon DAF truck

Pojęciem ściśle związanym z branżą TSL, czyli transportem, spedycją i logistyką, jest tranzyt. Jak się okazuje – w branży możemy wyróżnić kilka jego rodzajów. W poniższym artykule wyjaśniamy, na czym polega procedura tranzytu i co to jest oraz omawiamy różne jego typy.

Tranzyt – definicja

Wiesz już, że tranzyt to podstawowy element TSL. Kiedy mamy do czynienia z tranzytem? W momencie gdy transport przebiega przez terytorium Państwa w którym nie ma punktu załadunku ani rozładunku. Dla przykładu transport towarów z Polski do Francji określa się tranzytem przez Niemcy.

Co istotne, choć przewóz tranzytowy jest regulowany przez takie umowy międzynarodowe jak Konwencja i Statut o wolności tranzytu oraz Konwencja o handlu tranzytowym krajów bez dostępu do morza, to w jego trakcie transportuje się ładunki, które nie podlegają polityce handlowej i są zwolnione z przewozowych opłat celnych.

Dość duża swoboda prawda w procedurze tranzytu i zwolnienie z konieczności dopełnienia wielu formalności jest efektem zniesienia barier celnych na terenie Unii Europejskiej oraz realizacji jej postanowień. Warto pamiętać, że proces jest częścią transportu ładunku z jednego obcego kraju do drugiego, a sama definicja tranzytu określa wyłącznie trasę pokonaną na terytorium jednego, znajdującego się między nimi państwa.

Bezpośredni i pośredni tranzyt towarów

Najpopularniejszym podziałem procedury tranzytu jest wyróżnienie przewozu bezpośredniego i pośredniego. Czym się od siebie różnią? Zacznijmy od tranzytu bezpośredniego – definicja wyjaśnia, że ma on miejsce w sytuacji, gdy transportowany towar pokonuje trasę przez dany kraj bez przerw na przeładunek, składowanie czy zmianę środka transportu. Wszystko odbywa się na terenie kraju tranzytowego, czyli państwa, przez które jest realizowany przewóz tranzytowy. Mówiąc w skrócie – ładunek jest dostarczany bezpośrednio z punktu A do punktu B.

Drugim rodzajem jest tranzyt pośredni. W takich sytuacjach transportowany towar może być przez pewien czas składowany w wybranym miejscu na terenie kraju tranzytowego z różnych powodów. Najczęściej jest to zmiana środka przewozu, np. z samochodu ciężarowego na kolej lub statek, oraz podział ładunku na mniejsze części, które zostaną następnie dostarczone do różnych destynacji.

Wewnętrzny i zewnętrzny przewóz tranzytowy

Podział tranzytu na bezpośredni i pośredni to nie jedyny sposób rozróżnienia typów przewozu. Możemy także wyróżnić tranzyt wewnętrzny i zewnętrzny. Pierwsza kategoria obejmuje transport ładunku z jednego miejsca do drugiego wyłącznie na obszarze celnym Unii Europejskiej, jednak trasa odbywa się przez inny kraj. Co istotne, państwo, przez które jest przewożony towar, należy do Wspólnoty, a tym samym nie ma to wpływu na zmianę statusu celnego ładunku. Taki przewóz tranzytowy odbywa się na podstawie jednego dokumentu celnego i zabezpieczenia.

Z kolei procedura tranzytu zewnętrznego jest odrobinę bardziej skomplikowana. Kategoria ta obejmuje przewóz ładunków nie tylko na terenie Unii Europejskiej, ale także krajów, które nie należą do Wspólnoty, co w efekcie powoduje zmianę statusu celnego transportowanych towarów. Jest to związane z różną polityką handlową oraz opłatom celnym nałożonym przez dany kraj. W takich sytuacjach przewóz tranzytowy musi zostać poprzedzony dopełnieniem właściwych formalności celnych.