4 sierpnia, 2022 |

Konwencja CMR została podpisana w 1956 roku w Genewie i stanowi jedną z kilku regulacji prawnych, tyczących się transportu międzynarodowego. Jej głównym założeniem jest ochrona spedytorów oraz klientów przed nieuczciwymi praktykami i możliwość łatwego uniknięcia kłopotów i problemów trudnych do rozwiązania.

Co oznacza skrót CMR?

Pochodzi od francuskiego terminu Convention relative au contrat de transport international de marchandises par route (ang. Convention on the Contract for the International Carriage of Goods by Road), który w rodzimym brzmieniu można przetłumaczyć jako “konwencję o umowie międzynarodowego drogowego transportu towarów”. Warto wiedzieć, że w transporcie dochodzi do przewozu bardzo kosztownych towarów – w wielu przypadkach ich cena może wynosić nawet setki tysięcy złotych. CMR konwencja obejmuje tylko zlecenia, w których miejsce docelowe lub miejsce nadania znajduje się w dwóch oddzielnych krajach, przy czym jeden z nich jest objęty konwencją CMR.

CMR – co to jest i dlaczego ma tak istotne znaczenie w transporcie?

Umowa CMR ma ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa przewozu i terminowości. Głównym elementem składowym konwencji jest list przewozowy CMR, w którym muszą znajdować się wszelkie wymagane w niej dane przewoźnika, odbiorcy oraz zawartości ładunku. Charakterystyczną cechą listu jest sposób jego sporządzania, co reguluje umowa CMR. Zawsze występuje w trzech egzemplarzach, a wszystkie muszą być jednobrzmiące i identyczne w treści. Co ciekawe, wszystkie mają identyczną moc prawną, zatem żaden z egzemplarzy nie jest mniej znaczący niż pozostałe. Jeden otrzymuje nadawca, drugi odbiorca, trzeci zaś pozostaje u przewoźnika. W praktyce więc formalna strona konwencji CMR prezentuje się dość prosto.

W liście znajdziemy podstawowe i szczegółowe dane przewoźnika, a także parametry ładunku czy wszelkie informacje mające wpływ na realizację zlecenia. Należy w nim zawrzeć między innymi jednostkową cenę ładunku czy jego wagę brutto, jak i instrukcje ułatwiające dokonanie sprawnej kontroli celnej. List przewozowy w transporcie CMR ma zabezpieczyć interes obu stron, dlatego powinien być wypełniony szczegółowo i zgodnie z prawdą. Co ważne, list przewozowy CMR można modyfikować poprzez dodawanie kolejnych danych ważnych dla umowy (nie można z kolei nic odejmować). Co to oznacza? Jeśli realizowany transport jest nietypowy, warto go uściślić poprzez dokładne opisanie jego charakterystyki w najmniejszych szczegółach, co stanowi dobrą praktykę w ramach konwencji CMR.

CMR, a wpływ na realizowanie zleceń przez firmy transportowe

Konwencja CMR obejmuje wyłącznie transport międzynarodowy i nie tyczy się krajowego. Ma to bardzo duże znaczenie głównie w kwestii zleceń realizowanych wyłącznie na terenie kraju ojczystego – wówczas CMR nie obowiązuje. Co więcej, liczy się także wynagrodzenie. Konwencję CMR zastosujemy bowiem tylko wtedy, kiedy przewóz ma charakter biznesowy i jest realizowany odpłatnie za porozumieniem stron. Bardzo ważną informacją jest także fakt, iż CMR w transporcie tyczy się przewozu drogowego (pojazdy członowe, naczepy, przyczepy itd.), nie zaś kolejowego czy lotniczego.

Dla potencjalnych zleceniodawców istotny jest także fakt, iż CMR w transporcie nie obejmuje zleceń realizowanych jako spedytor, czyli organizowania przewozu. Warto jednak wiedzieć, że taka umowa powinna być sporządzona bardzo szczegółowo i w pełni zgodnie z prawdą, gdyż między umową przewozu a umową spedycji jest dość rozmyta granica. Jak widać konwencja CMR ma zastosowanie w bardzo konkretnych przypadkach.

Zadbaj o przewóz zgodny z przepisami konwencji CMR

Zatem co to jest konwencja CMR? To w skrócie zasady mające usprawnić proces przewozu międzynarodowego i zarazem precyzyjna ochrona wszystkich stron umowy. Konwencja CMR powstała w celu zabezpieczenia przewożonych towarów oraz dobra przewoźnika, jak i do usprawnienia ochrony prawnej wynikającej z transportu.

List przewozowy w świetle przepisów prawa

Wytłumaczyliśmy, co to jest konwencja CMR, ale na dodatkowe podkreślenie w dokumencie zasługuje rola, jaką pełni międzynarodowy list przewozowy. Ten często niewielki w swojej objętości dokument ma olbrzymie znaczenie od strony prawnej, choć co ciekawe konwencje CMR nie nakładają bezwzględnego nakazu wystawienia listu. Niemniej traktuje się go jako przesłankę do zawarcia umowy przewozu. W świetle przepisów dokument pełni m.in. rolę dowodową w zakresie umowy, jej warunków, przyjęcia towaru, czy też stanu przejmowanych produktów. Poza tym stanowi formę kompleksowej informacji przewozowej dla wszystkich zainteresowanych stron. Konwencje transportowe nie narzucają konkretnej formy listu przewozowego, ale w branży od wielu lat stosuje się dość uniwersalne wzorce. Mowa o schematach dokumentów akceptowanych przez wiele krajów nie tylko Unii Europejskiej.

Konwencja CMR rozkłada odpowiedzialność za przesyłkę

Gdy wyjaśniliśmy już sobie, co to jest CMR, pora przejść do bardziej praktycznych kwestii, wymienionych w konwencji. Przy przewozach odpowiedzialność za towar rozkłada się na dwa podmioty, a mianowicie nadawcę i przewoźnika. Z jednej strony mamy firmę nadającą zamówienie, która odpowiada za szkody wynikające z nieprawidłowości w zakresie uzupełnienia CMR. To właśnie nadawca w razie spornych sytuacji pokrywa koszty w uszczerbku produktów, nieznanych wcześniej odbiorcy. Dobry przykład stanowi ukruszenie opakowań lub konkretnych materiałów. Swoich obowiązków musi przestrzegać także przewoźnik. Zniszczenie towaru w czasie transportu lub – co gorsza – zaginięcie zamówienia, obciąża konto firmy transportującej. Konwencje CMR dość dokładnie definiują postępowanie w wyszczególnionych sytuacjach, dając odbiorcy konkretne narzędzia do dochodzenia swoich praw lub roszczeń.

Przestrzeganie konwencji się opłaca

To, co obejmuje swoim zakresem konwencja CMR, stanowi istotę branży transportowej, logistycznej oraz spedycyjnej. Dokument dotyka kluczowych zagadnień i przysparza w niektórych obszarach dodatkowej pracy, ale zdecydowanie warto przestrzegać jego ustaleń. Przepisy pozwoliły usystematyzować międzynarodowy rynek transportowy. Wprowadziły uniwersalne procedury. Obecnie w wielu krajach wyglądają one dość podobnie. Jednocześnie umowa CMR stanowi pewnego rodzaju poświadczenie “dobrych intencji”. Dzięki niej transakcje pomiędzy partnerami z różnych krajów stały się prostsze, ponieważ prawa każdej strony są dobrze znane. Poza tym łatwiej egzekwować swoje roszczenia w razie wystąpienia problemów. Co ważne konwencje transportowe cechują się obligatoryjnym charakterem. Nie wystarczy, że jedna ze stron transakcji stwierdzi, że CMR nie będzie jej obowiązywać.

Profesjonaliści działają w zgodzie z konwencją CMR

Profesjonalna firma spedycyjna będzie doskonale znała CMR. Żaden specjalista nie powinien pytać, co to jest? W MARATHON International z zapisami konwencji mamy do czynienia każdego dnia. Dokładamy wszelkich starań, aby przewóz towarów odbywał się w zgodzie z zapisami tego międzynarodowego dokumentu, który liczy sobie kilkadziesiąt artykułów. Dobrej klasy eksperci będą znali nie tylko ich brzmienie, ale także interpretacje. Profesjonaliści potrafią skutecznie poruszać się po CMR, dobrze odnajdując się zarówno w klasycznych sytuacjach, jak i sprawach o najwyższym poziomie trudności. Na przestrzeni lat konwencja stała się sprzymierzeńcem wszystkich rzetelnych przedsiębiorstw, stawiających na przejrzyste oraz uczciwe transakcje. Naszym zdaniem stanowi solidną podstawę międzynarodowej współpracy, ułatwiając swobodny rozwój rynku spedycyjnego.